Verschillende soorten klimaatrisico's
Blauw: Risico op overstroming en wateroverlast
Bruin: Risico op aardbeving
Rood: Risico op natuurbrand
Groen: Risico op droogte
Publicatiedatum 30 januari 2024
Leestijd: 3 minuten
----------------------------------------
Wat betekenen klimaatrisico’s voor de woningwaarde?
De gemiddelde waarde van koopwoningen is de laatste kwartalen weer gestegen. De woningwaarde wordt vooral beïnvloed door vraag en aanbod, locatie en woninggrootte. Klimaatrisico’s zoals het risico op overstromingen en wateroverlast of juist droogte, aardbevingen en natuurbranden lijken een beperkte invloed te hebben. Het gevolg van klimaatrisico’s is wel steeds vaker onderwerp van gesprek. DNB waarschuwde eerder al voor deze risico’s en de AFM wees erop dat klimaatrisico’s op de woningmarkt ingeprijsd zouden moeten worden. Wat de invloed van mogelijke klimaatrisico’s op de waarde van woningen zou zijn, was onderwerp van een onderzoek dat Calcasa eind vorig jaar heeft uitgevoerd.
“Vaak zijn onderzoeken naar klimaatrisico’s gericht op de schade die eruit kan ontstaan”, zegt Tijs Pelleman, directeur van Calcasa. “Wij houden ons bezig met de waardering van vastgoed en vonden het belangrijk om inzicht te verschaffen in de gevolgen van klimaatrisico’s voor de waarde van panden. De eerste stap is inzichtelijk maken welke risico’s er zijn, waar de risico’s zitten en hoe groot de kans is. In Nederland staan ongeveer 8,2 miljoen woningen met een totale waarde van circa € 3,3 biljoen. Ongeveer 1,5 miljoen woningen lopen een risico op een aardbeving, 3,7 miljoen woningen op een overstroming, 3 miljoen op wateroverlast, en bijna 2 miljoen woningen lopen risico op de gevolgen van droogte.”
“Vaak zijn onderzoeken naar klimaatrisico’s gericht op de schade die eruit kan ontstaan”, zegt Tijs Pelleman, directeur van Calcasa. “Wij houden ons bezig met de waardering van vastgoed en vonden het belangrijk om inzicht te verschaffen in de gevolgen van klimaatrisico’s voor de waarde van panden. De eerste stap is inzichtelijk maken welke risico’s er zijn, waar de risico’s zitten en hoe groot de kans is. In Nederland staan ongeveer 8,2 miljoen woningen met een totale waarde van circa € 3,3 biljoen. Ongeveer 1,5 miljoen woningen lopen een risico op een aardbeving, 3,7 miljoen woningen op een overstroming, 3 miljoen op wateroverlast, en bijna 2 miljoen woningen lopen risico op de gevolgen van droogte.”
Overstromingen en wateroverlast
Door de lage ligging, het feit dat een groot deel van Nederland onder zeeniveau ligt en er veel rivieren door Nederland lopen, is er risico op overstromingen. Dit geldt voor maar liefst 3,7 miljoen woningen. De totale woningwaarde van deze groep woningen bedraagt bijna € 1,7 biljoen. Wordt het risico van overstromingen ingeprijsd, dan komt het potentiële waarde-effect uit op € 179 miljard.
Naast overstromingen neemt door het veranderende klimaat ook het risico op wateroverlast door hevige buien toe. Iets meer dan 3 miljoen woningen lopen dit risico. Deze woningen hebben momenteel een totale woningwaarde van ruim € 1,2 biljoen. De potentiële waardevermindering komt uit op € 22 tot 86 miljard.
Naast overstromingen neemt door het veranderende klimaat ook het risico op wateroverlast door hevige buien toe. Iets meer dan 3 miljoen woningen lopen dit risico. Deze woningen hebben momenteel een totale woningwaarde van ruim € 1,2 biljoen. De potentiële waardevermindering komt uit op € 22 tot 86 miljard.
Droogte
Een ander klimaatrisico dat invloed heeft op gebouwen is droogte. Aanhoudende droogte vergroot het risico op natuurbranden. Het inprijzen van dit risico is complex, op basis van studies (van DGBC en het CAS), wordt ingeschat dat het risico op droogte tot een waardevermindering van ongeveer € 75 miljard leiden.
Aanhoudende droogte kan ook leiden tot funderingsproblemen zoals paalrot (waarbij de paalkop gaat rotten als er door een lage grondwaterstand zuurstof bij komt) en verschilzetting (bij woningen met een fundering op staal, waarbij dit soort woningen kunnen scheefzakken). Dit brengt een potentieel waardeverlies van € 29 miljard met zich mee.
Aanhoudende droogte kan ook leiden tot funderingsproblemen zoals paalrot (waarbij de paalkop gaat rotten als er door een lage grondwaterstand zuurstof bij komt) en verschilzetting (bij woningen met een fundering op staal, waarbij dit soort woningen kunnen scheefzakken). Dit brengt een potentieel waardeverlies van € 29 miljard met zich mee.
Aardbevingen
Ook aardbevingen vormen in Nederland een reëel risico. In de aardbevingsgebieden staan 1,6 miljoen woningen met een totale waarde van € 600 miljard. Het risico op aardbevingen lijkt nog niet ingeprijsd te zijn. Kijken we naar de prijsontwikkeling in de afgelopen 10 jaar, dan zien we dat in de Groningse gebieden waar bevingsschade is ontstaan, de prijzen net zo hard zijn gestegen als in de gebieden waar geen schade was. Indien rekening wordt gehouden met een mogelijke waardedaling, dan kan het waardeverlies oplopen van € 14 tot 60 miljard.
Wat betekenen de uitkomsten van het onderzoek voor de markt?
Het onderwerp leeft in de markt, merkt Pellemans op: “Calcasa kan aan vastgoedprofessionals op pandniveau inzicht geven in de klimaatrisico’s. Na de publicatie van ons onderzoek zagen we een flinke toename in aanvragen, dus het geeft meer partijen een beter inzicht.”
In de huidige markt heeft de krapte een grote invloed op de prijs van een woning. Ook locatie en woninggrootte spelen uiteraard een belangrijke rol. Klimaatrisico’s spelen vooralsnog een ondergeschikte rol. Toch zien we een toenemende belangstelling voor de gevolgen van klimaatrisico’s in de markt. “Dit zal alleen maar meer worden, verwacht Pellemans. Behoefte aan inzicht zien we nu al toenemen. Het daadwerkelijk inprijzen van klimaatrisico’s nog niet. Maar als vraag en aanbod meer in balans komen, is het mogelijk dat klimaatrisico’s, naast de energiezuinigheid van een pand, een steeds belangrijkere factor worden.”
Lees het volledige onderzoek:
In de huidige markt heeft de krapte een grote invloed op de prijs van een woning. Ook locatie en woninggrootte spelen uiteraard een belangrijke rol. Klimaatrisico’s spelen vooralsnog een ondergeschikte rol. Toch zien we een toenemende belangstelling voor de gevolgen van klimaatrisico’s in de markt. “Dit zal alleen maar meer worden, verwacht Pellemans. Behoefte aan inzicht zien we nu al toenemen. Het daadwerkelijk inprijzen van klimaatrisico’s nog niet. Maar als vraag en aanbod meer in balans komen, is het mogelijk dat klimaatrisico’s, naast de energiezuinigheid van een pand, een steeds belangrijkere factor worden.”
Lees het volledige onderzoek:
